بررسی بیماریهای قارچی عامل پوسیدگی ریشه و طوقه چغندرقند در استان خراسان

مقایسه سطح زیر کشت چغندرقند در استان خراسان با سطوح مشابه در کشورهای توسعه یافته نشانگر سطح پائین عملکرد کشت چغندرقند در این استان می باشد. پوسیدگی ریشه چغندرقند یکی از عوامل کاهش عملکرد چغندرقند می باشد. طی این بررسی از مناطق مستعد و نیمه مستعد کشت چغندرقند در استان خراسان شامل شهرستانهای تربت جام، تربت حیدریه، چناران، سبزوار (جوین)، سرخس ، شیروان، قوچان، مشهد و نیشابور در سالهای 1374-75 نمونه گیری بعمل آمده این عمل در مرحله گیاهچه ای هر هفته و بعد از ان هر دو هفته یکبار صورت پذیرفت . نمونه ها به آزمایشگاه منتقل گشته و ریشه های آلوده بمدت 20 دقیقه با آب روان شسته شد بعد از ضدعفونی با هیپوکلریت سدیم یک درصد قطعاتی از حاشیه بین بافت سالم و آلوده به محیطهای کشت pda و cma انتقال یافته یا بدون ضدعفونی بروی محیط کشت انتخابی parp قرار داده شد. قارچهای خالص شده از ریشه های آلوده بسته به نوع قارچ توسط یکی از روشهای زیر شامل: فروبردن گیاهچه در محلول اسپر و کشت مجدد آن (root dip)، نگهداری گیاهچه در سوسپانسیون اسپر قارچ (continious - dip - inoculation) ، ریختن سوسپانسیون اسپر در کنار گیاهچه root - stabbing method و استفاده از لایه اینوکولوم و تلقیح ریشه های بزرگ . مورد آزمایش بیماریزائی قرار گرفتند. بیماریزائی قارچهای rhizoctonia solani، pythium aphanidermatu و phytophthora drechsleri و fusarium oxysporum و f.solani بر روی مرحله گیاهچه ای و گیاهان 10 هفته ای چغندرقند بررسی و به اثبات رسید. قارچ rhizopus arrhizus که بیشتر از غده های صدمه دیده جدا شده بود فقط در مرحله گیاهان 10 هفته ای همراه با ایجاد زخم در ریشه بوسیله اسکارپل پوسیدگی ایجاد نمود جهت بررسی گروههای آناستموز قارچ rhizoctonia solani در خراسان دو ایزوله m5 جداشده، از مرحله گیاهچه ای چغندرقند و tg46 جدا شده از ریشه ذخیره ای، بروش clean slid technique عمل شد. گروه آناستموز ایزوله m5 ، ag4 و گروه آناستموز ایزوله ag2-2 tj46 تعیین گردید. این اولین گزارش گروه آناستموزی ریزوکتورنیای جدا شده از ریشه های ذخیره ای چغندرقند می باشد.